Kapelanowanie w areszcie i więzieniu

Kategoria: W świecie ducha czy ciała: moje zdania i uwagi

Utworzono: poniedziałek, 21, listopad 2022 11:03

Dopiero posługa kapelana w więzieniu uświadomiła mi, że uczynek miłosierdzia "więźniów pocieszać" nie jest od czapy, taki "jeśli nadarzy się okazja". O ile nakarmić głodnych, ubrać nagich czy odwiedzić w szpitalu chorych, wydaje się oczywistym, bo człowiekowi trzeba pomóc. O tyle pocieszanie więźniów przychodzi społeczeństwu z trudem, bo przecież sobie zasłużyli, bo są źli, bo ..., bo ..., argumentów można szukać wiele. I o ile racja jest w tym, że wszystko wypełnia sprawiedliwość, to uczynek pyta o miłosierdzie, czyli o postawę wykraczającą ponad tylko i wyłącznie sprawiedliwość. Nie dotyczy on tylko odwiedzin kogoś z bliskich, bo przecież „i poganie tak czynią”. Uczynek dotyczy wszystkich wierzących, wszystkich uczniów Jezusa.

I choć ewangeliści nie dają nam wprost sytuacji, kiedy Jezus odwiedza więzienie, to jest co najmniej sześć ważnych momentów w Biblii, które warto na rzecz tego uczynku miłosierdzia przemedytować.

1. Jezus pociesza i umacnia Jana Chrzciciela przebywającego w więzieniu. Uczniowie Jana mają zanieść mu Dobrą Nowinę, przekazując świadectwo tego, co czyni Jezus: [Mt 11, 2-6].
2. Uwiezienie Jezusa w ciemnicy przed Jego męką, śmiercią i zmartwychwstaniem. Tu dodatkowo można sięgnąć do objawień prywatnych opisujących ukryte męki Jezusa z tego czasu (Służebnica Boża s. Leonia Nastał; bł. Maria Magdalena Martinengo; Służebnica Boża Luiza Piccarreta; bł. Anna Katarzyna Emmerich).
3. Św. Piotr w więzieniu: [Dz 12, 1-17].
4. Św. Paweł i Sylas w więzieniu: [Dz 16, 19-40].
5. Św. Paweł w więzieniu: [2Tm 4, 6-18].
6. Dobry Łotr, św. Dyzma: [Łk 23, 35 – 43].

Najważniejszy jest jednak fragment Mt 25, 31-46 i słowa Jezusa "byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie" (...)  "Zaprawdę, powiadam wam: wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili" oraz "byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie" (...) "Zaprawdę, powiadam wam: wszystko, czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili".

W więzieniu człowiek ma prawo się nawrócić, ma prawo żałować za swoje uczynki, ma prawo za nie zadośćuczynić. Do aresztu może trafić każdy, nawet niewinny, którego niewinność zostanie dopiero udowodniona w sądzie. Niestety do aresztu, a nawet więzienia,  może trafić osoba niewinna, pomówiona, oczerniona, która nie dała rady udowodnić swojej niewinności (np. Tomasz Komeda). Ta świadomość powinna nas trochę przystopować w bezkompromisowości osądów. Niezależnie od swoich uczynków, wyborów czy postaw, więzień nadal pozostaje człowiekiem.

Co rusz ktoś pyta "co tam w więzieniu?". Co zatem robi kapelan w więzieniu? Na pewno za mało :) Ale do rzeczy. Nie jestem doświadczony, moja posługa to dopiero dwa lata, a większość przypadła na ograniczenia pseudo-pandemiczne. Każdy dzień, każda osoba sprawia, że się uczę. A podstawą nauki jest czynna miłość i miłosierdzie. Zatem: jestem dostępny jeśli chodzi o spowiedź, rozmowę, rozdaję medaliki Niepokalanej i różańce, rozdaję obrazki (w tym ewangelizacyjne), błogosławię więźniów i modlę się za nich (nawet jak o tym nie wiedzą) - czasem modlę się z więźniami, przynoszę prasę katolicką [egzemplarze Pisma Świętego są w bibliotece więziennej], odprawiam w więzieniu Mszę Św., staram się też towarzyszyć funkcjonariuszom. Każdy przypadek jest inny. Jednak nie można zapomnieć, że kiedyś każdy wyrok się skończy, podobnie jak skończy się życie każdego z nas. Prawdziwa pociecha to wiara w życie wieczne w niebie, aby nie trafić do najgorszego więzienia jakim jest piekło.

Dostarczam również opłatek wigilijny i o ile wymieniona wyżej posługa znajduje marginalne zainteresowanie, o tyle opłatek przyjmowany jest przez wszystkich (albo większość).

Łatwo mówi się "Bóg kocha grzesznika", kiedy myślimy o nas samych, Bóg nas kocha. Trudniej żyć prawdą, czy ja kocham grzesznika, który jest w więzieniu? Czy życzę mu dobrze, czy marzę o jego unicestwieniu? Tu wchodzi drugi ważny uczynek "krzywdy cierpliwie znosić urazy chętnie darować" i wszystko co kryje się w słowie "przebaczam". Szeroki temat i warty, aby go kiedyś podjąć.

Choć niestety smuci, że najczęściej złodziej chce zostać złodziejem, a bandzior widzi w "bandziorowaniu" swój sposób na życie. Entuzjazm wiary, szczerość skruchy, to w więzieniu rzadkość. Nawet nie jeden z dziesięciu. Może jeden ze stu. Mimo wszystko pozostałych 99 niesprawiedliwych może liczyć przynajmniej na modlitwę, a ich agresja, szydera, obojętność, to te same postawy, których przecież doświadczył Jezus od oprawców. Bo walka nie toczy się tylko o ich resocjalizację (często nieskuteczną), ale o ich zbawienie, a tu już w grę wchodzi Bóg, jako sprzymierzeniec, dla którego nie ma nic niemożliwego.

Św. Dyzma - parton więźniów, "kanonizowany" przez Jezusa na krzyżu. Jest patronem skruszonych złodziejów, więźniów, umierających, skazanych na śmierć i dobrej śmierci oraz kapelanów więziennych, pokutujących i nawróconych grzeszników. Stanowi wzór doskonałego żalu za grzechy. Episkopat Polski zdecydował w 2009 r, że dzień wspomnienia św. Dobrego Łotra (26 marca) obchodzony jest w Polsce jako Dzień Modlitw za Więźniów.

Św. Paweł - od 21 czerwca 2018 r. jest patronem także polskiej Służby Więziennej. 29 czerwca, Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła, to dla wszystkich więzienników szczególny dzień. Omnibus omnia factus sum ( "stałem się wszystkim dla wszystkich") te słowa św. Pawła to motto, które przyświeca więziennikom.

Św. Jan Paweł II: "Przemówienie Ojca Świętego podczas IV pielgrzymki do Ojczyzny (1-9.06 i 13-16.08.1991) wygłoszone do więźniów  w zakładzie karnym (Płock)".

pp. Benedykt XVI: "Przemówienie podczas wizyty w rzymskim więzieniu w Rebibbi, 18.12.2011".

pp. Franciszek: "Przemówienie podczas spotkania w zakładzie karnym w Castrovillari - wizyta w diecezji Cassano all'Ionio, 21.06.2014".